Szpinak roszponka rukola – wysiew i uprawa w ogrodzie.

Jego liście zawierają witaminy, białka, błonnik i sole mineralne. Niezwykle zdrowy szpinak będzie dziś głównym tematem naszego odcinka. Powiemy też o roszponce i rukoli. Zapraszamy na „Ogród od kuchni”.

Szpinak może nie jest ulubionym warzywem dzieci, za to ma właściwości antynowotworowe i chroni przed miażdżycą. Oprócz żelaza, znajduje się w nim wiele innych substancji i minerałów, m.in. magnez, witamina B i białka roślinne.

W klasycznej formie często podajemy duszony szpinak z jajkiem i ziemniakami. Ale może być też farszem do naleśników i pierogów, a także dodatkiem do sałatek, zup i makaronów.

Makaron spagetti z łososiem, serem i szpinakiem doprawionym czosnkiem smakuje wyśmienicie. Szpinak jest jedną z łatwiejszych w uprawie roślin jednorocznych, dlatego warto dla niego znaleźć odrobinę miejsca w naszych przydomowych lub balkonowych warzywnikach. Stanowisko jego uprawy powinno być słoneczne i zaciszne, a podłoże żyzne, najlepiej gliniasto – piaszczyste o odczynie obojętnym.

W uprawie współrzędnej szpinak zaleca się siać w towarzystwie cebuli, kalarepy, kapusty, fasoli i truskawek. Nie lubi za to bliskości buraków. Uprawia się go jako przedplon lub poplon.

Szpinak dobrze uprawiać w pierwszym roku po oborniku. W kolejnych latach dobrze rośnie na kompoście. Nie lubi świeżego wapnowania i nie powinien być uprawiany w tym samym miejscu przed upływem 3-4 lat, pamiętajmy więc o zmianowaniu.

Szpinak możemy uprawiać też w niewielkich pojemnikach. Świeże liście warto wykorzystywać na bieżąco, do surówek, sałatek oraz innych zdrowych potraw.

Szpinak kiełkuje po mniej więcej 7-10 dniach, przy ok. 5 stopniach  Celsjusza, o ile zapewnimy mu wilgotne podłoże. Młode rośliny znoszą spadki temperatury nawet do -7 stopni Celsjusza, niektóre odmiany uprawiamy w cyklu ozimym. Nasiona szpinaku zazwyczaj siejemy rzędowo na głębokości 1-2  cm, zagrabiamy i ugniatamy.

Szpinak ma wysokie zapotrzebowanie na azot. Uprawy warto więc nawieźć dwa razy, pierwszy raz w fazie 2-4 liści właściwych. W uprawach ekologicznych najlepiej stosować nawozy naturalne z serii BIO. Liście zbieramy mniej więcej po 2 miesiącach, gdy rośliny mają po 6-7 liści, rozpoczynając od największych liści na obrzeżu rozety.

Najsmaczniejszy jest szpinak świeży, dlatego dobrze go przyrządzić bezpośrednio po zbiorze. Jeśli jednak zbiory są obfite, można je przechować w lodówce 2-3 dni lub zamrozić.

Szpinak lubi chłodną i umiarkowanie deszczową pogodę – wtedy rośnie najlepiej. Temperatura powyżej 18 stopni powoduje zbyt szybkie wybijanie w pędy nasienne. Na upały odporny jest za to  szpinak nowozelandzki, dlatego można go wysiewać nawet w maju.

Nie jest on tak mrozoodporny jak inne odmiany szpinaku. Roślina ta tworzy dość długie pędy, silnie rozgałęzione, z których można uzyskiwać liście przez cały okres wegetacji, aż do pierwszych przymrozków.  W celu otrzymania jak największych plonów rośliny warto przyciąć, gdy osiągną wysokość kilkunastu centymetrów, co spowoduje silniejsze rozgałęzianie.

Roszponka to kolejna roślina niezwykle łatwa w uprawie. Spożywamy jej liście, które są doskonałe do sałatek i surówek i odznaczają się łagodnym, lekko orzechowym smakiem.

Spożywając jej drobne liście wzbogacimy organizm w witaminę C i A, witaminy z grupy B oraz w sole mineralne, takie jak: potas, fosfor, wapń i żelazo.

Roszponkę można także dusić i gotować. Jest niskokaloryczna, więc poleca się ją wszystkim osobom na diecie.

Roszponka to niska roślina tworząca rozetki. Może być niezłą konkurencją dla sałaty. Ma bardzo krótki okres wegetacji, więc pierwsze zbiory są najczęściej już po mniej więcej 6 tygodniach. Lubi mieć wody pod dostatkiem, jeżeli jej zabraknie liście mogą mieć gorzkawy posmak.  W gruncie często  siejemy ją od połowy lipca do początków września. Liście  mogą być wtedy zbierane spod śniegu aż do marca. Można ją siać również w lutym lub marcu.

Nasiona roszponki są drobne, siejemy je więc płytko. Przysypujemy ziemią i ugniatamy.  Może być to siew rzędowy lub rzutowy. Jej system korzeniowy jest niewielki i niezbyt głęboki, dlatego z powodzeniem możemy ją uprawiać zarówno w ogródku, jaki na okiennych parapetach.

Roślina ta najlepiej rośnie na glebach o wysokiej zawartości próchnicy i dobrych właściwościach powietrzno – wodnych. Najważniejszym zabiegiem w jej uprawie jest odchwaszczanie. Uprawiając ją w pojemnikach pamiętajmy, że jest to warzywo krótkiego dnia i lubi chłód. Warto więc znaleźć dla niej odpowiednio chłodne miejsce, lub wystawić na taras lub balkon.

Roszponka bywa niekiedy mylona z rukolą, czyli rokiettą siewną. Uprawa rukoli nie jest zbyt popularna w naszych ogrodach, a szkoda. Częściej kupujemy już gotowe do spożycia liście w formie paczkowanej, sprowadzone z Francji lub Hiszpanii.

Tymczasem rukola nie jest wymagającą rośliną w uprawie. Zaliczamy ją do rodziny kapustowatych.  Preferuje stanowiska lekko zacienione i ciepłe oraz żyzną i przepuszczalną glebę. Również lubi częste podlewanie, gdy brakuje jej wody, gorzknieją liście.

W ogrodzie, rukolę siejemy zwykle od maja aż do września. W warunkach domowych możemy siać ją praktycznie przez cały rok w  podłożu do wysiewu i pikowania lub na ligninie, tak samo jak rzeżuchę. Już po tygodniu powinny pojawić się kiełki, a nieco później będziemy mogli  zbierać jej młode listki.

Kiełki rokietty siewnej są bogate w witaminy A, E i K oraz witaminy z grupy B, a także zawierają mikroelementów i sprzyjają np. trawieniu. Pikantno – orzechowy smak listków rukoli wzbogaci smak kanapek,  sałatek, pizzy czy dań makaronowych.

Warzywa liściowe są bardzo łatwe w uprawie. I naprawdę nie potrzebujemy do tego działki. Z powodzeniem mini-ogródek możemy stworzyć na własnym parapecie. Jest to nie tylko źródło naturalnych witamin, ale także źródło walorów smakowych. Bo żadne warzywo ze sklepu nie będzie smakować tak dobrze, jak to z własnej uprawy.