Bratki – uprawa i rozmnażanie. Kwiaty na ogród
Bratki – Czy bratki nadają się na kwiat cięty?
Czy posiadają właściwości lecznicze?
Bratki – Ich filigranowe, często pachnące kwiatki są najpiękniejszą zapowiedzią barwnego sezonu. Wszyscy je doskonale znają. Są przecież jednymi z pierwszych zwiastunów wyczekiwanej wiosny. Istnieją tysiące odmian niemal we wszystkich kolorach tęczy.
Bratki, czyli fiołki ogrodowe, są potomkami fiołków, powstałymi na początku XIX wieku, w wyniku krzyżowania fiołka trójbarwnego, fiołka rogatego i fiołka ałtajskiego. Nie są więc wytworem natury, lecz człowieka. Nazywa się je także macoszkami. Mogą być jedno-, dwu- lub trójbarwne. Różnią się wielkością kwiatów, terminem kwitnienia, odpornością na mróz i pokrojem. Uprawia się je jako rośliny dwuletnie.
Bratki wysiewamy w czerwcu lub lipcu. Do pełnego rozwoju potrzebują dwóch okresów wegetacyjnych. Jeżeli zostaną wysiane wczesnym latem jednego roku, jeszcze w tym samym sezonie rozwiną liście. W roku następnym wiosną lub latem zakwitną. Ciekawostką jest to, że bratki kiełkują w ciemności. Bratki dobrze rosną w żyznej, dobrze przepuszczalnej glebie, ale poradzą sobie niemal w każdym podłożu, nawet w grysie. Warto przeznaczyć im miejsce o wystawie wschodniej, gdzie będą miały słońce i względny chłód. Najlepiej czują się w pełnym nasłonecznieniu lub półcieniu.
Bardzo istotny wpływ na ich rozwój ma temperatura. Generalnie lepiej znoszą zimno niż ciepło. Letnie upały wyraźnie im nie służą. To jedne z pierwszych i ostatnich roślin sadzonych na balkonach i kwietnikach. Są odporne na przymrozki, dlatego często już w styczniu są dostępne w sklepach i centrach ogrodniczych, gdzie zawsze jest ich duży wybór. Gdy późną jesienią słabną powoli ciepłe promienie słoneczne, bratki znowu wyczarowują w ogrodzie drugą wiosną.
Bratki stanowią tak duże bogactwo kolorów i kształtów, że łatwo się pogubić w ich wyborze. Podpowiadamy:
Po pierwsze należy wybrać porę kwitnienia. Można tak dobrać odmiany, że będą kwitły jedna po drugiej, w każdym miesiącu ciesząc nas swoją obecnością w ogrodzie. Następnie trzeba rozważyć, gdzie mają być posadzone. Bratki czują się dobrze zarówno posadzone na rabacie, jak również w pojemnikach.
Kupując rozsadę w doniczkach, wybierajmy młode kępy. Mocno rozrośnięte okazy są osłabione z powodu ściśniętych korzeni i trudniej się przyjmują. Aczkolwiek bratki dobrze znoszą przesadzanie, nawet w czasie kwitnienia. Nie sadźmy roślin zbyt głęboko, bo przysypane ziemią łatwo gniją. Pamiętajmy też, że zalane, również szybko giną.
Należy też obmyślić plan nasadzenia. Wielu wielbicieli bratków uważa, że najlepiej prezentują się w dużej grupie. Jednak bratki komponują się też doskonale z innymi roślinami, zarówno tymi kwitnącymi jak i iglakami czy ziołami. Ładnie wyglądają też z drobnymi roślinami cebulowymi, jak przebiśniegi, cyklameny czy szafirki.
Przyjmuje się, że słowo „bratki” pochodzi od „bratać się”. Uważa się, że czarujące kwiaty bratków i spokrewnionych z nimi fiołków kierują nasze myśli ku kochanej osobie. Bratek jest z natury wesołą rośliną i chętnie ukazuje nam swą pogodną buźkę. Niewiele osób wie, że bratki nadają się na kwiat cięty. Można z niego przygotować prześliczne małe bukieciki lub wykorzystać w kompozycjach kwiatowych. Nadają im radosnego i kolorowego charakteru.
A to nie wszystko. Fiołek ogrodowy to również roślina o właściwościach leczniczych. Już nasze babcie wiedziały, że nie ma nic lepszego na piękną cerę niż picie naparów z bratków. Fiołek poprawia pracę układu moczowego, działa wykrztuśnie, przeczyszczająco, moczopędnie, przeciwgorączkowo i przeciwbólowo. Pomaga przy zapaleniu oskrzeli, przy silnym kaszlu, wspomaga leczenie kruchości naczyń krwionośnych oraz chorób autoalergicznych. Napar z kwiatów tej rośliny jest również pomocny w stanach zapalnych jamy ustnej.
Jadalne kwiaty bratka są najwdzięczniejszą dekoracją wiosennych sałatek i deserów, urzekające barwą, ładnie kontrastują z innymi kolorami. Ich urok możemy zatrzymać na dłużej dzięki kandyzowaniu. Ususzone są świetnym dodatkiem do ciast, ciasteczek czy naparów.