Groch i groszek cukrowy – uprawa od wysiewu do zbioru
Groch i groszek cukrowy, to warzywo strączkowe, które możemy uprawiać w ogrodzie na wczesny zbiór. Jego uprawa nie jest trudna. W warzywnikach możemy wysiewać groch łuskowy lub cukrowy. Zielony, słodki gruszek cukrowy można jeść na surowo lub poddusić na maśle, a także dodawać do sałatek, zup i sosów. Jadalne są również młode liście groszku cukrowego, które często wykorzystywane są do dekoracji dań w wielu restauracjach. Taką uprawę może mieć każdy na kuchennym parapecie.
W naszych ogrodach możemy siać różne odmiany, zarówno grochu łuskowego jak i cukrowego. W sprzedaży jest ich wiele, różniących się terminem dojrzewania, wysokością i wielkością oraz kolorem strąków. O wyboru mamy odmiany wczesne, średnio wczesne, średnio późne i późne. Groch cukrowy jemy z całym strąkiem, ponieważ nie posiada pergaminowej błony, charakterystycznej dla grochu łuskowego. Aby zapewnić sobie jak najdłuższy okres zbiorów możemy wysiewać różne odmiany w różnych terminach. Okres kiełkowania tej rośliny to około 10 dni, ale czas ten może się przedłużyć przez mroźne noce lub zbyt suche podłoże.
Groch łuskowy i groszek cukrowy wysiewa się wprost do gruntu od połowy marca do połowy kwietnia, w zależności od tego jaka jest pogoda. Ostatni termin wysiewu przypada na koniec kwietnia, ale im dłużej będziemy z nim zwlekać, tym mniejsze mogą być plony. Nie należy zatem czekać zbyt długo. Ale nie należ się też spieszyć. Nasiona wysiane zbyt wcześnie, do zbyt wilgotnej i niedostatecznie ogrzanej gleby, wolno kiełkują i mogą być atakowane przez grzyby lub inne patogeny chorobotwórcze. Z nasionami groszku należy wybrać się do warzywnika, jak tylko ziemia rozmarznie i nieco się ogrzeje. Aby przyspieszyć kiełkowanie, tego samego dnia lub poprzedniego wieczora, można nasiona namoczyć w wodzie o temperaturze pokojowej. Odrzucamy wszystkie te, które pływają po powierzchni, gdyż najprawdopodobniej one nie wzejdą.
Nasiona grochu kiełkują już w temperaturze 2-5 stopni Celsjusza, minimalna temperatura wzrostu to ok. 5 stopni Celsjusza, a optymalna – 13-18 stopni Celsjusza. Roślina ta nie jest wrażliwa na przymrozki do -4 stopni Celsjusza. Mogą one jednak uszkodzić kwiaty, jeżeli wystąpią w późniejszych miesiącach. Nasiona siejemy je na głębokość od 3 do 5 cm. Głębokość siewu zależy też od gleby. Jeżeli mamy w warzywniku wilgotną, gliniastą glebę możemy wysiewać nasiona płycej, przy suchych, piaszczystych glebach lepiej zrobić to nieco głębiej. Możemy wykonać wysiew rzędowy lub gniazdowy. Niskie odmiany potrzebują mniej więcej 15 cm odstępu, a wysokie – 30 cm. Wysiane nasiona zaleca się zabezpieczyć włókniną lub za pomocą gałęzi przed ptakami, które mogą wydziobywać z ziemi wysiane przez nas nasiona.
Groszek dobrze rośnie w glebie piaszczysto-gliniastej o odczynie zasadowym lub obojętnym, nie może być zbyt kwaśna. Wcześniej warto ją zasilić przedsiewnie, ponieważ roślina ta, gdy podrośnie, nie toleruje dobrze dodatkowego nawożenia. Wybieramy stanowisko słoneczne.
Groch jest rośliną klimatu umiarkowanego, dlatego najlepiej rośnie, gdy pogoda jest chłodna z dostateczną ilością opadów. Nie lubi upałów. Szybko wtedy przejrzewa, a plony mogą być mniej smaczne. Gdy jest sucho, musi być podlewany, szczególnie w okresie kwitnienia i zawiązywania strąków. W upalne dni najlepiej jest sięgnąć po wąż lub konewkę wczesnym rankiem lub wieczorem. Wodę dostarczamy w obfitych dawkach. Do zabiegów pielęgnacyjnych grochu należy też oczywiście odchwaszczanie.
W uprawie groszku potrzebne będą podpory. Nasiona możemy więc wysiewać pod płotami lub zastosować paliki czy też np. tyczki z gałęzi. Liście czepne groszku pną się po nich w górę i jednocześnie mają podporę.
Ok. 2-3 miesiące po wysiewie można już systematycznie zbierać zielone strąki, najczęściej przypada to na okres od połowy maja do końca czerwca. Ich dojrzałość poznamy po tym, że są już nabrzmiałe. Aczkolwiek groszek cukrowy możemy zbierać, gdy zaczną tworzyć się nasiona, a strąki są jeszcze zielone i płaskie. Pierwsze dojrzewają najniżej położone strąki. Zbiór wydłuża się więc w czasie, w miarę dojrzewania kolejnych strąków.
Nasiona grochu łuskanego należy łuskać zaraz po zebraniu. Im dłużej leżą, tym mają gorszy smak, bo cukier zamienia się w skrobię. Groszek można zamrażać. Trzeba pamiętać o tym, żeby go wcześniej zblanszować. W przypadku grochu łuskowego zamrażamy same nasiona, w przypadku grochu cukrowego, zamrażamy całe strąki.
Część strąków, jeżeli mamy taką możliwość, możemy zostawić na grządce do uschnięcia. Zbieramy je wtedy dopiero pod koniec lipca lub w sierpniu. W ten sposób pozyskamy nasiona na przyszły sezon lub na uprawę całoroczną młodych groszkowych listków. Ich zdolność kiełkowania utrzymuje się przez 5-7 lat. Ich uprawą możemy cieszyć się jednak praktycznie cały rok. W tym celu umieszczamy nasiona groszku na podłożu w doniczce, delikatnie przysypujemy cienką warstwą ziemi i podlewamy. Jeżeli podłoże będzie cały czas wilgotne, młode rośliny wykiełkują mniej więcej po tygodniu, a po 10 dniach będą wyglądać tak. Możemy je ścinać i dodawać do kanapek, sałatek lub zamiast koperku do ziemniaków.
Groszek uprawiamy w ogrodach jako przedplon. Po nim możemy uprawiać inne warzywa na plon główny, np. warzywa dyniowate, kapustne, pomidory czy papryka.
Roślina ta źle znosi uprawę po sobie i innych roślinach bobowatych. Zalecane jest więc zmianowanie. W tym samym miejscu możemy wysiać groszek mniej więcej po 4 a nawet 5 latach.
W uprawie współrzędnej groch lubi towarzystwo warzyw kapustnych, takich jak np. kalarepa, brokuł, kalafior czy sama kapusta. W jego bezpośrednim sąsiedztwie bez obaw możemy też siać lub sadzić np. takie warzywa jak: ogórek, rzodkiewka, sałata czy seler. Nie zaleca się uprawy grochu w pobliżu bobu, fasoli, czosnku, cebuli czy pomidorów.
Groch może być atakowany przez takie choroby jak np.: fuzarioza grochu, mączniak prawdziwy i rzekomy, zgorzel czy też askochytoza grochu.
Do szkodników grochu można zaliczyć m.in. mszyce, wciornastki i oprzędziki pręgowane. Wczesny siew grochu pozwala często uniknąć ataku oprzędzika. Szkodnikami żerującymi na grochu są też: pachówka strąkóweczka, strąkowiec grochowy, miniarki i ślimaki.
Należy więc doglądać upraw i wykonać odpowiednie zabiegi, jeżeli zauważymy niepokojące objawy.
Udanych upraw!
Linki :
Facebook : https://www.facebook.com/izabella.schick
YouTube : www.youtube.com/c/ogródnacodzień
Instagram : https://www.instagram.com/ogrod_na_co_dzien/